Yemek borusu (özefagus) kanseri, dünya genelinde kanser kaynaklı ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Erkeklerde daha sık görülen bu hastalık, yemek borusunun iç astarında oluşan tümörlerle başlıyor. Toplumda hastalık hakkında yeterli bilginin olmaması, erken teşhis ve tedavi süreçlerinde büyük bir engel oluşturuyor. Memorial Antalya Hastanesi Göğüs Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Erdoğan, yemek borusu kanserinin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleriyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Beslenme Şekli Önemli Bir Risk Faktörü
Doğu toplumlarında, özellikle Çin, Hindistan ve Japonya’da, yemek borusu kanserinin sık görülmesinin en önemli nedenleri arasında beslenme alışkanlıkları ve yiyeceklerin hazırlanış şekilleri bulunuyor. Örneğin tütsülenmiş balık, kanser riski açısından önemli bir etken.
Türkiye’de ise Doğu Anadolu Bölgesi’nde yemek borusu kanserine daha sık rastlanıyor. Bunun nedenleri arasında aşırı sıcak çay tüketimi ve mangal gibi et pişirme yöntemlerinin yanlış uygulanması gösteriliyor. Besinlerin kömürleşecek kadar aşırı pişirilmesi, moleküler yapının bozulmasına ve kanserojen maddelerin ortaya çıkmasına yol açıyor.
Diğer Risk Faktörleri
- Tütün ve tütün ürünleri kullanımı
- Kronik mide ekşimesi ve asit reflüsü
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)
- Barrett özofagusu
- Akalazya (özofagus kaslarının rahatsızlığı)
Yutma Güçlüğü ve Diğer Belirtiler
Hastalığın erken belirtileri arasında katı yiyecekleri yutma güçlüğü yer alıyor. Ancak bu belirti, genellikle hasta tarafından fark edilmiyor veya önemsenmiyor. Göğüs ağrısı, kanlı öksürük, ani kilo kaybı (bir ayda 6-7 kilo), ses kısıklığı ve mide ekşimesinin kötüleşmesi de diğer belirtiler arasında yer alıyor.
Tedavi Yöntemleri
Erken teşhis edilen hastalarda cerrahi müdahaleler yüz güldürücü sonuçlar veriyor. Cerrahi işlem sırasında yemek borusu çıkarılarak, mide veya kalın bağırsaktan bir tüp oluşturuluyor. İleri evrelerde ise kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri tedaviyi destekliyor.
Ameliyatın mümkün olmadığı durumlarda, yemek borusuna stent yerleştirilerek hastanın yemek yemesi sağlanıyor. Hastalık çok ileri düzeydeyse, mideye takılan bir beslenme tüpü yardımıyla yaşam destekleniyor.
Doğru Beslenme ve Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Sebze ve meyve gibi besinlerin doğal hazırlanışı ve tüketimi, yemek borusu kanseri riskini önemli ölçüde azaltabilir. Hastalığın belirtileri fark edildiğinde, erken teşhis için bir doktora başvurmak ve gerekli tetkikleri yaptırmak hayati öneme sahiptir.