Son dönemlerde sağlıklı yaşam trendleri arasında yerini alan şeker tüketimi, bilinçsizce artış göstermekte. Yapılan araştırmalar, bir kutu gazlı içeceğin içeriğinde ortalama dokuz ila on çay kaşığı şeker bulunduğunu ortaya koyuyor. Uzun dönemde sadece tek bir kutunun bile aşırı kilosuna neden olabileceğini belirtmek gerekir. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, bu olumsuz etkilerin yalnızca tartıdaki artışla sınırlı kalmadığını; pek çok ciddi sağlık sorununa davetiye çıkardığını ifade etmekte.
Fazla Şekerin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Şeker, vücudun ana enerji kaynağı olarak işlev görmesine rağmen, aşırısı ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, fazla şeker alımının kanser, kalp-damar hastalıkları, obezite ve diyabet gibi kronik hastalıkların önemli tetikçisi olduğunu belirmekte. Bunun yanı sıra, aşırı şeker tüketimi depresyon riskini artırmakta, kan şekerinde dengesizlikler yaratıp ani enerji düşüşlerine yol açmakta. Sürekli yüksek şeker alımının bağışıklık sistemini zayıflattığı, diş sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olduğu ve cilt yaşlanmasını hızlandırdığı da ayrıca dikkat çeken unsurlar arasında. Özellikle işlenmiş gıdalar ve tatlılar, sağlığımızı tehdit eden unsurların başında gelmektedir.
Gizli Şeker Tehlikesi
Şeker yalnızca bilinen tatlı yiyeceklerde değil, çoğu ambalajlı ürünlerde de gizli olarak bulunmakta. Marketlerde sıkça karşılaşılan yoğurt, ketçap, kahvaltılık gevrekler ya da “diyet” olarak lanse edilen içecekler, beklenenden çok daha fazla şeker içerebiliyor. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, bu durumun farkında olmak için etiket okumayı alışkanlık edinmenin gerekliliğine dikkat çekiyor. Üretici firmaların açıkça belirtmediği şeker oranları, kullanıcıları yanıltmakta ve sağlık problemlerine yol açmakta. Bu konudaki bilinç artırılmalı ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirilmeli.
Daha Sağlıklı Alternatifler Mümkün
Şeker tüketimi azaltılmak isteniyorsa, doğal ve sağlıklı alternatifler tercih edilmelidir. Bal, hurma özü ve pekmez gibi doğal tatlandırıcılar daha sağlıklı seçenekler olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca çubuk vanilya, tarçın, ham kakao ve karanfil gibi baharatlar, tatlı ihtiyacını azaltmada etkili olabilir. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, gazlı içecekler yerine ev yapımı şekersiz limonata ya da komposto tercih edilmesini öneriyor. Bununla birlikte, şerbetli tatlılar yerine daha az şeker içeren sütlü tatlıların seçilmesi de sağlıklı bir alternatif olarak değerlendirilmektedir. Doğal tatlandırıcı ve besinlerin tüketimi, sağlıklı yaşam hedeflerine ulaşma yolunda önemli bir adımdır.
Şekeri Azaltmak İçin Dört Etkili Adım
Şekerle mücadelede başarılı olabilmek için atılacak küçük fakat kesin adımlar oldukça etkilidir. Uzman Diyetisyen Ceren Turan, günlük yaşamda denemek için bazı basit önerilerde bulunuyor: İlk olarak, gazlı içecekler yerine su veya maden suyu tercih edilmelidir. İkinci olarak, ambalajlı gıdaların içerik etiketlerini dikkatlice inceleyerek gizli şekerlerden uzak durulması gerektiği belirtiliyor. Üçüncü adımda, ara öğünlerde meyve, kuruyemiş ya da yoğurt gibi doğal ürünlerin tercih edilmesi önerilirken; son adım olarak tatlı tüketiminin özel günlerle sınırlandırılması gerektiği vurgulanıyor. Bu basit değişiklikler, sağlıklı hayat tarzı oluşturmak için önemli bir başlangıçtır.
Daha Bilinçli Toplum İçin Farkındalık Şart
Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, bireylerin günlük şeker alımının toplam kalori hesabında yüzde 10’u aşmaması gerekmektedir. Ancak ülkemizde kişi başına düşen ortalama şeker tüketimi bu önerinin oldukça üstünde kalmaktadır. Bu durum, hem bireysel farkındalık hem de toplumsal bilinç düzeyinin artırılması gerektiğini göstermektedir. Çakmak Erdem Hastanesi'nden Uzman Diyetisyen Ceren Turan, sağlıklı bir gelecek adına hem bireylerin hem de toplumun şeker tüketimine dikkat etmesi gerektiğini vurgulamakta. Küçük adımlarla büyük değişiklikler yapmak mümkün; bu yüzden toplumun bilinçlendirilmesi oldukça önemlidir.
