Türkiye’nin hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörü, 2025 yılı Ocak ayında 1,03 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracat, buğday unu, makarna, bitkisel yağlar, bisküvi, şekerli ve kakaolu ürünler gibi temel gıda ürünlerini kapsayan geniş bir yelpazeyi içeriyor. Ocak ayında toplam hububat ihracatı 1 milyon tonu aşarken, kilogram başına ortalama ihracat fiyatları geçen yılın aynı dönemine göre %4,7 artış göstererek 1 doların üzerine çıktı.
En fazla ihraç edilen ürün grubu ise 92,6 milyon dolar ile çikolata ve kakao içeren ürünler oldu. Çikolata ve kakao içeren ürünlerin ardından, 88,3 milyon dolar ile ayçiçek yağı ikinci sırada yer aldı. Ancak, buğday ithalatındaki sınırlamalar nedeniyle, buğday unu ihracatı %38,4 oranında azalarak 82,8 milyon dolara geriledi. Bu durum, buğday ununun toplam hububat ihracatındaki payının %8’e düşmesine yol açtı. Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler ise sırasıyla Irak, ABD ve Suriye oldu.
Katma Değerli Gıda İhracatı İçin STA’ların Artırılması Gerekiyor
TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, ABD’nin ilave gümrük vergileri ile küresel ticaret üzerinde baskı oluşturduğu bir dönemde, Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) ile tarifelerin azaltılmasının önemine değindi. Tiryakioğlu, ülkeler arasında işbirliklerinin artırılmasının, ticaretin önündeki engelleri aşmada önemli bir strateji olduğunu belirtti.
Suriye’deki iç savaş sürecinde askıya alınan STA’nın yeniden devreye girmesinin, sektöre kalıcı kazanımlar sağlayacağına dikkat çeken Tiryakioğlu, küresel rekabetin arttığı bu dönemde, kalite ve standartların yükseltilmesinin yanı sıra hedef pazarlarda STA’ların sayısının artırılmasının da büyük önem taşıdığını ifade etti.
Buğday Unu İhracatındaki Azalma 300 Milyon Dolarlık Bir Etki Yaratabilir
FAO Tahıl Fiyat Endeksi’nde, geçen yılın Kasım ayında buğday fiyatlarında yaşanan %8,6’lık gerilemeye dikkat çeken Tiryakioğlu, küresel buğday hasadındaki iyileşme ve talepteki düşüşle birlikte fiyatlardaki gerilemenin devam ettiğini belirtti. Dahilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithalatındaki kısıtlamaların gevşetilmesinin olumlu bir gelişme olduğunu söyleyen Tiryakioğlu, bu oranın %50’ye çıkarılmasının tedarik maliyetlerini azaltacağını ve ihracatın artacağını belirtti.
Buğday unu ihracatındaki azalmanın 2024’te 300 milyon dolar civarında bir kayba yol açabileceğini öngören Tiryakioğlu, 2025 sonunda da buğday unu ihracatının 3 milyon ton seviyelerinde kalabileceğini tahmin ediyor.
TİM’in Tanıtım Çalışmaları: TGİ Markası ile Küresel Pazarlar
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu, gıda ihracatını Türkiye Gıda İhracatçıları (TGİ) markasıyla tanıtmaya devam ediyor. Bu markayla yurtdışında ortak tanıtım faaliyetleri gerçekleştiren TGİ, bisküvi-pasta, buğday unu, bitkisel yağlar, şeker ve kakao mamulleri, makarna, bakliyat ve baharat gibi birçok ürün grubunu kapsıyor. TİM, ihracat hedeflerini daha da ileriye taşıyabilmek için 2025 yılı Eylem Planı çerçevesinde STA’ların sayısını artırmayı amaçlıyor.